Projekt zintegrowany LIFE – ambitna strategia Małopolski w walce o czystsze powietrze w regionie, który oficjalnie ruszył 22 czerwca, zaczyna przynosić pierwsze efekty.
– Program LIFE to nasz sukces. Pokazuje, że walka o czyste powietrze to nie tylko puste obietnice. Idą za nim konkretne działania i duże pieniądze. Tylko w naszym Regionalnym Programie Operacyjnym na politykę energetyczną przeznaczyliśmy 420 mln euro. Podział tych środków – na odnawialne źródła energii, transport ekologiczny, modernizację energetyczną przedsiębiorstw i ograniczanie niskiej emisji – potwierdza, że robimy wszystko, abyśmy oddychali czystszym powietrzem, które nie jest zagrożeniem dla naszego zdrowia. Zdajemy sobie jednak sprawę, że aby odnieść sukces w walce ze smogiem w regionie potrzeba kompleksowych rozwiązań, które będą dotyczyć całego województwa– przekonuje wicemarszałek Wojciech Kozak.
Po niespełna trzech miesiącach od oficjalnego startu, projekt LIFE, który koordynuje wiele działań zmierzających do jeszcze skuteczniejszego ograniczania zanieczyszczeń powietrza w Małopolsce, ma na swoim koncie pierwsze rezultaty. Dzięki temu innowacyjnemu pomysłowi w gminach regionu, które przyłączyły się do LIFE rozpoczęli pracę pierwsi eko-doradcy. Dotychczas jest ich 24, a w październiku dołączą do nich pozostali spośród 55 partnerów projektu. Mimo tak krótkiego czasu eko-doradcy zdążyli już m.in. przygotować karty projektów do „ekologicznych” naborów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020.
Eko-doradcy włączyli się też w prace nad aktualizacją Programu ochrony powietrza dla Małopolski, które trwają od maja. Dzięki wykorzystaniu środków przeznaczonych na LIFE udało się przeprowadzić tzw. inwentaryzację emisji w aż 9 tys. budynków na terenie 10 małopolskich gmin. Pozyskane bezpośrednio od mieszkańców informacje pozwoliły oszacować ilość wykorzystywanych kotłów i kominków na paliwa stałe, określić ich wiek i rodzaj stosowanych paliw.Realizacja projektu LIFE poskutkowała też przygotowaniem listy kotłów grzewczych, które spełniają wszystkie ekologiczne normy i można na nie uzyskać dofinansowanie z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie oraz Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020. Tylko w RPO WM 2014-2020 na wymianę pieców przeznaczono ponad 210 mln zł. Szczegóły akcji „Nie truj. Weź dotację. Wymień piec”.
Obecnie w ramach prac nad aktualizacją Programu ochrony powietrza trwają spotkania z mieszkańcami Małopolski, podczas których prezentowane są założenia jego nowej wersji. Dwa z nich, w Krakowie i Tarnowie odbyły się w zeszłym tygodniu, pozostałe cztery – w Krakowie, Nowym Sączu, Chrzanowie i Nowym Targu – odbędą się w dniach 19-22 września. Szczegółowy plan spotkań.
Gminni eko-doradcy mają też promować wśród mieszkańców wiedzę na temat zagrożeń płynących z zanieczyszczonego powietrza oraz głównych źródeł niskiej emisji, a przez to mobilizować ich do aktywnego włączenia się w przeciwdziałanie temu zjawisku. Pomogą też mieszkańcom w przygotowaniu wniosków o dotację. Dodatkowo, dzięki środkom z LIFE, będzie funkcjonowało Centrum Kompetencji, z którego będą mogły korzystać wszystkie samorządy lokalne – znajdą tam fachową bazę wiedzy i szkolenia. W dalszej kolejności planuje się również utworzenie międzyregionalnej bazy źródeł emisji dla Małopolski, Czech i Słowacji wraz z modelowaniem jakości powietrza.
Jednym z zadań projektu LIFE jest podnoszenie wiedzy mieszkańców w zakresie ochrony powietrza. Odpowiada temu prowadzony właśnie przez Krakowski Alarm Smogowy – partnera Małopolski przy realizacji projektu LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze” – nabór projektów edukacyjnych. Swoje propozycje mogą zgłaszać lokalne organizacje pozarządowe lub grupy nieformalne działające wspólnie z organizacją pozarządową. Ich projekty, na realizacje których można otrzymać od 3 do 15 tys. zł, mają zwiększać świadomość mieszkańców Małopolski lub Śląska na rzecz czystszego powietrza. Nabór wniosków trwa do 3 października 2016, do godz. 15:00. Szczegółowe informacje, regulamin oraz specjalny formularz są dostępne na stronie Małopolska w zdrowej atmosferze oraz na stronie programu Nasze Powietrze.