Mszana Dolna jest w trakcie tworzenia Gminnego Programu Rewitalizacji na lata 2020-2027. Podsumowano konsultacje społeczne. Okazało się, że tylko 15 osób, spośród prawie 8 tys. mieszkańców miasta, wypełniło ankietę na temat projektu uchwały. Nie przeszkodziło to jednak urzędnikom zapisać w raporcie, że „konsultacje społeczne objęły wszystkich mieszkańców i interesariuszy”. Pojawia się zatem pytanie, czy mieszkańcy są zupełnie obojętni na kształtowanie przestrzeni Mszany Dolnej, czy też Komitet Rewitalizacji nie starał się dotrzeć do obywateli?
Jak wynika z definicji zapisanej w artykule 7. ustawy o rewitalizacji, „komitet stanowi forum współpracy i dialogu interesariuszy z organami gminy w sprawach dotyczących przygotowania, prowadzenia i oceny rewitalizacji oraz pełni funkcję opiniodawczo-doradczą wójta, burmistrza albo prezydenta miasta”. Powinny to być zatem osoby niezależne, reprezentujące różne środowiska. Tymczasem w mszańskim Komitecie Rewitalizacji od początku działały głównie osoby powiązane z Urzędem Miasta lub Radą Miejską. Komitet, który miał szansę stać się forum wypowiedzi dla mieszkańców, został powołany przez burmistrz Annę Pękałę 29 listopada 2019 r. zarządzeniem nr 133/2019. W 16-osobowym gremium znalazło się czterech radnych, jeden przedstawiciel przedsiębiorców, trzech dyrektorów jednostek podległych Urzędowi Miasta. Trzy kolejne osoby, wskazane przez burmistrz Mszany Dolnej, to również pracownicy urzędu lub jednostek podległych. Spośród dwóch przedstawicieli mieszkańców – jeden to pracownik urzędu. Podobna sytuacja jest w przypadku trzech przedstawicieli organizacji pozarządowych – jeden jest pracownikiem urzędu. Funkcję przewodniczącego Komitetu powierzono pracownikowi urzędu, określonemu w zarządzeniu jako przedstawiciel organizacji pozarządowej. Zatem tylko cztery osoby faktycznie reprezentują stronę społeczną w procesie tworzenia programu rewitalizacji.
Gminny Program Rewitalizacji ma wpłynąć na poprawę jakości życia mieszkańców, wyeliminowanie problemów społecznych, gospodarczych, środowiskowych, przestrzenno-funkcjonalnych i technicznych. W przyszłości może stać się podstawą do ubiegania się o środki na realizację różnych inwestycji – o czym szeroko mówiła burmistrz Anna Pękała w czasie wirtualnego spotkania z mieszkańcami. Program musi być przede wszystkim zgodny z ustawą o rewitalizacji z 9 października 2015 r. Wsparcie w tym zakresie świadczą eksperci Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej – Małopolskiego Instytutu Samorządu Terytorialnego i Administracji, największej organizacji pozarządowej wspierającej rozwój samorządności w Polsce. Ustawa zakłada szerokie zaangażowanie mieszkańców, przedstawicieli biznesu i organizacji pozarządowych. Czy zatem 15 ankiet wystarczy, żeby poznać opinię kilku tysięcy mieszkańców Mszany Dolnej? Z raportu opublikowanego na stronie internetowej Urzędu Miasta wynika, że magistrat uznaje swoje działania za wyczerpujące i miarodajne.
Ustawa o rewitalizacji tak opisuje organizację udziału lokalnej społeczności w procesie tworzenia programu.
– Partycypacja społeczna obejmuje przygotowanie, prowadzenie i ocenę rewitalizacji w sposób zapewniający aktywny udział interesariuszy, w tym poprzez uczestnictwo w konsultacjach społecznych oraz w pracach Komitetu Rewitalizacji, przygotowanie, prowadzenie i ocena rewitalizacji polegają w szczególności na: poznaniu potrzeb i oczekiwań interesariuszy oraz dążeniu do spójności planowanych działań z tymi potrzebami i oczekiwaniami; prowadzeniu, skierowanych do interesariuszy, działań edukacyjnych i informacyjnych o procesie rewitalizacji, w tym o istocie, celach, zasadach prowadzenia rewitalizacji, wynikających z ustawy, oraz o przebiegu tego procesu; inicjowaniu, umożliwianiu i wspieraniu działań służących rozwijaniu dialogu między interesariuszami oraz ich integracji wokół rewitalizacji; zapewnieniu udziału interesariuszy w przygotowaniu dokumentów dotyczących rewitalizacji, w szczególności gminnego programu rewitalizacji; wspieraniu inicjatyw zmierzających do zwiększania udziału interesariuszy w przygotowaniu i realizacji gminnego programu rewitalizacji; zapewnieniu w czasie przygotowania, prowadzenia i oceny rewitalizacji możliwości wypowiedzenia się przez interesariuszy – czytamy w artykule 5.
Urząd Miasta przeprowadził konsultacje społeczne od 6 czerwca do 6 lipca. Odbywały się poprzez stronę internetową Urzędu Miasta. Formularz można było również wypełnić w formie papierowej w magistracie. Jak czytamy w raporcie, w ciągu miesiąca nie wpłynęła żadna uwaga. Ankietę online wypełniło 15 osób, w tym żadna powyżej 65. roku życia. Nie jest zaskoczeniem, że wszyscy respondenci „wysoko ocenili trafność diagnozy zawartej w Gminnym Programie Rewitalizacji Miasta Mszana”. 17 czerwca Urząd Miasta zorganizował również spotkanie konsultacyjne w formie wideokonferencji. Odbyło się ono w godzinach 15.00 – 17.00, czyli w czasie, gdy większość potencjalnych uczestników jest w pracy. Jak podaje raport, w spotkaniu tym wzięło udział 17 osób.
Konsultacje społeczne zostały uznane przez mszański magistrat za sukces i zapewne będą chwalone przez urzędników i radnych. Pokazały one jednak inny problem – również wymieniony w ustawie o rewitalizacji jako zjawisko negatywne – niewystarczający poziom uczestnictwa w życiu publicznym. Komitet Rewitalizacji, działający w obecnym kształcie, tylko ten problem pogłębił. Zaproponowane formy docierania z informacją do mieszkańców okazały się zupełnie nieskuteczne.
źródła: raporty – Urząd Miasta Mszana Dolna, ustawa o rewitalizacji z 9 października 2015 r. – Internetowy System Aktów Prawnych; oprac. MAG
fot. arch. Tv28
