Anna Maria Stożek o Katarzynie Smreczyńskiej – mamie Władysława Orkana

Anna Maria Stożek o Katarzynie Smreczyńskiej – mamie Władysława Orkana

Anna Maria Stożek, publicystka i regionalistka z Poręby Wielkiej gościła w Miejskiej Bibliotece w Mszanie Dolnej. Tematem spotkania była książka pt. „Katarzyna Smreczyńska – Matka oddana dzieciom”.

Anna Maria Stożek opowiedziała o pracy nad tą publikacją i swoich związkach z Porębą Wielką. Życie w pobliżu willi Władysława Orkana wywarło wpływ na zainteresowania badawcze autorki. Biografia Katarzyny Smreczyńskiej jest oparta na źródłach, które w większości wcześniej nie były publikowane. Anna Maria Stożek przytacza korespondencję z dziećmi i opowiadania spisane przez inne osoby.

Katarzyna Smreczyńska urodziła się w 1846 roku w Porębie Wielkiej jako Katarzyna Smreczak. W wieku 17 lat wyszła za mąż za Macieja Smaciarza. Katarzyna i Maciej mieli trójkę dzieci: Stanisława, Franciszka i Marię. Gdy Stanisław i Franciszek (Władysław Orkan) uczyli się w Szczyrzycu, a później w Krakowie ich matka przemierzała pieszo trasę z domu do swoich synów, przynosząc im jedzenie i niezbędne rzeczy. Wykazywała się tu nie lada odwagą i oddaniem dzieciom, gdy regularnie przebywała trasę z Poręby Wielkiej przez Pcim do Krakowa, niosąc prowiant i odzienie dla synów. Umiała czytać, lecz nie potrafiła pisać. Dlatego dyktowała swoje opowiadania i inne utwory oraz listy córce lub innym osobom. Część z nich publikowano za jej życia. Zmarła w 1936 roku w Zakopanem.  

Anna Maria Stożek urodziła się z 1954 roku w Warszawie, lecz jej dziadek inżynier Józef Chrapkiewicz pracował w okresie II Rzeczpospolitej w rafinerii w Sowlinach, gdzie jej matka spędziła kilka lat szczęśliwego dzieciństwa. Wydarzenia historyczne rzuciły jej rodzinę najpierw na Dolny Śląsk, a później do Warszawy. W stolicy ukończyła szkołę podstawową i średnią, a następnie podjęła studia na Wydziale Mechaniki Precyzyjnej Politechniki Warszawskiej. Po zakończeniu studiów i uzyskaniu tytułu magistra inżyniera mechanika podjęła pracę zawodową i także poznała swojego męża pochodzącego z naszego regionu. Ze względu na wprowadzenie stanu wojennego i likwidację polskiego przemysłu elektronicznego przeniosła się wraz z mężem do Niedźwiedzia i tam osiadła w pobliżu „Orkanówki”. Po pewnym czasie rozpoczęła pracę jako nauczyciel matematyki, fizyki i przyrody w Szkole Podstawowej w Koninie. Równocześnie zajmowała się dziennikarstwem lokalnym oraz działalnością społeczną. W swoim dorobku ma publikacje na temat kapliczek na terenie gminy Niedźwiedź oraz artykuły dotyczące Władysława Orkana i Katarzyny Smreczyńskiej. Jest także sekretarzem OSP w Niedźwiedziu i współpracuje z wieloma organizacjami oraz instytucjami regionie. 


źródło: Miejska Biblioteka w Mszanie Dolnej, Karol Wojtas (biogramy); oprac. MAG

fot. Miejska Biblioteka w Mszanie Dolnej

Zobacz również