9 lipca Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznych 1. Pułku Strzelców Podhalańskich Armii Krajowej wraz z gminą Słopnice, Krakowskim Klubem Seniorów Lotnictwa, krakowskim oddziałem Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP, Aeroklubem Podhalańskim z Łososiny Dolnej, Fundacją „Wiedeńczyk” AN-2, Stowarzyszeniem Lotnictwa Eksperymentalnego EAA 991, krakowskim oddziałem Instytutu Pamięci Narodowej, którego dyrektor, dr hab. Filip Musiał, objął honorowy patronat nad wydarzeniem, organizuje inscenizację historyczną w 79. rocznicę zrzutów alianckich dla Armii Krajowej.
Zrzutowisko Armii Krajowej „Sójka 401” na Dzielcu w Słopnicach (tak figurowało w meldunkach i raportach Komendy Okręgu Armii Krajowej w Krakowie) było niemym świadkiem wydarzeń z w nocy 9/10 lipca 1944 roku, kiedy to samolot typu Halifax z brytyjską załogą na pokładzie zrzucił kilkanaście zasobników z amunicją, bronią, granatami i sprzętem saperskim. Zrzut odebrali żołnierze Armii Krajowej z Obwodu AK Limanowa oraz Oddziału Partyzanckiego „Wilk”. Była to jedyna operacja zrzutowa jaka doszła do skutku na Dzielcu. Wcześniejsze próby 148. dywizjonu, z którego wywodziły się obie załogi, stacjonującego we włoskim Brindisi, skończyły się poważnymi stratami. Do bazy nie wróciła 1/3 załóg.
– Tegoroczne obchody na zrzutowisku „Sójka 401” mają bogaty program. Od 2014 roku, kiedy zostały oficjalnie po raz pierwszy zorganizowane, gromadzą coraz więcej osób zainteresowanych tym epizodem naszej historii. Z racji wyjątkowej rocznicy, również na ziemi, niezależnie od warunków atmosferycznych będzie można sporo zobaczyć. Swoje wyposażenie, umundurowanie, uzbrojenie zaprezentują żołnierze z 8. Bazy Lotnictwa Transportowego z Balic. Ponownie na Dzielcu zaprezentują się członkowie Grupy Rekonstrukcji Historycznej „Południe” Polscy Spadochroniarze Wojskowi, którzy oprócz stoiska, w specjalnym pokazie pokażą genezę, rozwój, historię polskich jednostek powietrzno-desantowych. Będą również mieć niespodziankę skierowaną do fanów motoryzacji. Na „Sójkę” zawita po raz pierwszy GRH 78. Sturmdivision, która zaprezentuje rzut kołowy wojsk Wehrmachtu z okresu II wojny światowej . SRH im. 16. Pułku Piechoty zaprezentuje sylwetkę żołnierza polskiego z września 1939 roku oraz jego wyposażenie i uzbrojenie. Muzeum Lotnictwa Polskiego z Krakowa zagości ze swoim stanowiskiem promocyjnym. Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Krakowie będzie na swoim stoisku prezentować historyczne gry edukacyjne. Będzie można również zapoznać się i zakupić prace artystyczne o tematyce lotniczej malarza, rzeźbiarza, Roberta Firszta, prywatnie pilota szybowcowego. Konkurs wiedzy historycznej zorganizuje krakowski oddział Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego. Najważniejszym elementem inscenizacji będzie przelot samolotów. Rozpoczną piloci z Aeroklubu Podhalańskiego w Nowym Sączu oraz Stowarzyszenia Lotnictwa Eksperymentalnego EAA 991 na czele z znakomitym pilotem, Andrzejem Saratą, wykonają przeloty nad Dzielcem. Dodatkowo będzie można podziwiać samolot JAK-18, który jest znany z charakterystycznej pracy silnika i po raz pierwszy Piper Cub SMLP. Oba samoloty są latającymi eksponatami muzealnymi użyczonymi przez Muzeum Lotnictwa Polskiego specjalnie na tę uroczystość. Potem niebo będzie należeć do skoczków spadochronowych, którzy pod wodzą kpt. pil. Leszka Mańkowskiego dokonają z legendarnego samolotu AN-2 „Wiedeńczyk” (również latający eksponat muzealny ) „desantu” na Dzielcu. Po nich na niebie zagości samolot C-295 M CASA z 8. Bazy Lotnictwa Transportowego. Dla najmłodszych jest przygotowana słodka niespodzianka – informuje Paweł Sułkowski, prezes SRH 1. Pułku Strzelców Podhalańskich Armii Krajowej.
PROGRAM
11:15 – zbiórka na parkingu pod kościołem w Słopnicach Górnych. Wyjście ścieżką edukacyjno- historyczną im. kpt. Juliana Krzewickiego „Filipa” na zrzutowisko „Sójka” na Dzielcu. Otwarcie wystawy pt. „Armia Krajowa z miłości do Polski”;
11:45 – powitanie zaproszonych gości, upamiętnienie poległych lotników alianckich oraz żołnierzy 1. PSP AK minutą ciszy, odegraniem utworów „Śpij kolego” i „Cisza”, złożeniem wiązanek przed obeliskiem, przypomnienie historii zrzutowiska „Sójka”;
– przelot samolotów z Aeroklubu Podhalańskiego Łososina Dolna;
– prezentacja Grupy Rekonstrukcji Historycznej 78. Sturm Divion;
– „powroty Cichociemnych” – zrzut desantu skoczków spadochronowych (samolot AN-2 „Wiedeńczyk”);
– przelot samolotu C-295 M CASA;
– wręczenie podziękowań i certyfikatów;
– słodka niespodzianka dla najmłodszych (zrzut cukierków);
– prezentacja wyrobów artystycznych o tematyce lotniczej (stoisko artysty – malarza Roberta Firszta), gier edukacyjnych (stoisko Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Krakowie), wyposażenia i uzbrojenia wojsk powietrzno-desantowych, lotnictwa wojskowego, rzut kołowy wojsk Wehrmachtu, żołnierza polskiego z września 1939 roku, historii polskiego lotnictwa (Stowarzyszenia: GRH „Południe” Polscy Spadochroniarze Wojskowi, Stowarzyszenia im. 16. Pułku Piechoty, 78. Sturmdivision, 8. Baza Lotnictwa Transportowego – Balice, Muzeum Lotnictwa Polskiego), stoisko fundacji „Wiedeńczyk” oraz Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP Odział Krakowski;
– 16:30 – podsumowanie imprezy, poczęstunek, zakończenie.
źródło: SRH 1. PSP AK; oprac. MAG
fot. SRH 1. PSP AK
