Gmina Dobra, Fundacja Gospodarki i Administracji Publicznej oraz Open Eyes Economy Summit zorganizowały pierwszą konferencję pn. Samorządowy Okrągły Stół. Było to spotkanie ludzi, dla których samorząd nie jest obojętny, którzy żyją samorządem i chcieliby coś nowego wnieść do jego funkcjonowania. Na spotkanie do Dobrej przybyło ponad 20 prelegentów, przedstawicieli świata nauki, środowiska akademickiego, jednostek samorządów terytorialnych oraz organizacji pozarządowych.
Wydarzenie otworzył wójt Benedykt Węgrzyn, podkreślając szczególną rangę wydarzenia i podejmowanych podczas spotkania zagadnień. Słowo wprowadzające należało do prof. dr hab. Rafała Matyi z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, który w swojej wypowiedzi przedstawił funkcjonowanie i rozwój samorządu terytorialnego w Polsce na przestrzeni 33 lat.
W pierwszym panelu pt. „Samorządy terytorialne w świetle współczesnych wyzwań”, którego moderatorem był Maciej Kwaśniewski, redaktor naczelny „Dziennika Polskiego” i „Gazety Krakowskiej”, dyskutowano na temat zagrożeń dla funkcjonowania jednostek samorządowych w najbliższej przyszłości, gdzie dynamika rozwoju i nieodpowiedni nakład środków finansowych sprawiają, że samorząd traci swój dynamizm rozwojowy i nie może nadążyć za obowiązującymi trendami. Podkreślono szczególnie, iż szansą przetrwania samorządu i jego dobrej kondycji jest komunikacja i edukacja obywatelska, będąca fundamentem budowania poprawnego obrazu tego świata oraz tworzenia i utrzymania zdrowych relacji międzyludzkich. Debatowano, jak chronić samorządy i zapewnić ich poprawną działalność. Podkreślono również ogromną rolę cyfryzacji samorządów i ich otwarcie na nowe rozwiązania technologiczne.
Uczestnikami dyskusji byli:
Jarosław Bułka – pełnomocnik Prezydenta Miasta Krakowa ds. Transformacji Cyfrowej,
Rafał Dutkiewicz – prezes Pracodawców Rzeczpospolitej Polskiej, były prezydent Wrocławia,
prof. dr hab. Jerzy Hausner – przewodniczący Rady Programowej Open Eyes Economy Summit, Fundacja GAP,
prof. dr hab. Anna Karwińska z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie,
prof. dr hab. Tadeusz Kudłacz z Akademii Nauk Stosowanych w Nowym Sączu,
Jacek Lelek – burmistrz Starego Sącza,
dr hab. Rafał Matyja prof. UEK z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.
Krótki wykład wprowadzający do drugiego panelu wygłosił prof. dr hab. Hubert Izdebski z Uniwersytetu Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej, który poruszył temat konieczności wprowadzenia zmian w ustawie o samorządzie gminnym.
W drugim panelu pt. „Dlaczego samorządy terytorialne przestają działać i jak można je uzdrowić?”, którego moderatorem był Jacek Bańka z Radia Kraków, dyskutowano nad problemami, z jakimi borykają się obecnie samorządy. Podczas dyskusji zwrócono uwagę szczególnie na konieczność wprowadzenia zmian w systemie finansowania samorządów i przejrzystości w tworzeniu prawa. Realia współczesnego świata pokazują, że jednostki samorządu terytorialnego zmuszone są do ciągłej walki o utrzymanie swojej pozycji. W sferze oświaty ich funkcjonowanie ograniczane jest zbyt dużym wpływem kuratorów oświaty, jak również faktem niewystarczającej wysokości subwencji lokalnej. Obserwuje się często próby upolityczniania działalności poszczególnych jednostek samorządowych, prowadzących do niezdrowego podziału władzy w samorządach, gdzie na pierwsze miejsce wysuwają się potyczki polityczne, a nie dobro mieszkańców. Inne problemy, jak brak udziału jednostek samorządu terytorialnego w VAT, brak funkcjonowania ustawy metropolitarnej, brak ożywienia korpusu samorządowej służby cywilnej czy dualizm prawniczy, to tylko niektóre tematy, z jakimi spotyka się dzisiejszy samorząd. Podczas panelu podkreślono również, że warto rozszerzać współpracę samorządu z przedstawicielami biznesu, dającą wymierne korzyści dla obu stron.
Uczestnikami dyskusji byli:
Dagmara Bednarczyk – ekspert ds. relacji partnerskich i Programu InPost Green City,
Rafał Dutkiewicz – prezes Pracodawców Rzeczpospolitej Polskiej,
prof. dr hab. Hubert Izdebski z Uniwersytetu SWPS,
Adam Korta – starosta powiatu bocheńskiego,
Małgorzata Małuch – wójt gminy Sękowa,
Wojciech Odzimek – dyrektor FRDL Małopolskiego Instytutu Samorządu Terytorialnego i Administracji,
Jan Palki – przewodniczący Rady Gminy Dobra,
Adam Sołtys – wójt gminy Słopnice,
Mieczysław Uryga – starosta limanowski.
Słowo wprowadzające do ostatniego panelu dyskusyjnego należało do prof. dr hab. Anny Karwińskiej z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Wygłosiła ona krótki wykład pt. „Samorząd terytorialny w procesie tworzenia podmiotowości mieszkańców i budowania więzi o charakterze wspólnotowym”.
Trzeci panel „Podmiotowość samorządów terytorialnych. Czy zasada pomocniczości jeszcze działa?” moderowany przez dr hab. Rafała Matyję, prof. UEK w Krakowie, stał się podsumowaniem najważniejszych czynników wpływających na poprawne funkcjonowanie samorządów terytorialnych. Kilkukrotnie podkreślono, iż podstawą samorządu jest dobra współpraca z mieszkańcami, budowanie wspólnoty i uczenie społeczności brania odpowiedzialności za swoje działania. Obecnie na wielu obszarach obowiązujące aspekty prawne utrudniają funkcjonowanie samorządów, zabijając kreatywność i chęć zrobienia czegoś więcej dla dobra wspólnego. Coraz częściej obserwuje się obojętność i bylejakość w wydatkowaniu środków publicznych, szczególnie w samorządach, gdzie wspieranie aktywności społecznej jest odbierane jako wyręczanie mieszkańców z aktywnego działania. Czynnikiem destabilizującym sprawne działanie jest również brak wsparcia od jednostek administracji rządowej, które zamiast wspierać i pomagać samorządom w rozwiązywaniu zadań, często wręcz utrudniają ich sprawną realizację.
Uczestnikami dyskusji byli:
prof. dr hab. Jerzy Hausner – przewodniczący Rady Programowej Open Eyes Economy Summit, Fundacja GAP,
prof. dr hab. Anna Karwińska z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie,
Adam Korta – starosta powiatu bocheńskiego,
dr Michał Kudłacz – z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie,
Jacek Lelek – burmistrz Starego Sącza,
Małgorzata Małuch – wójt gminy Sękowa,
Adam Sołtys – wójt gminy Słopnice,
Benedykt Węgrzyn – wójt gminy Dobra,
Ariel Wojciechowski – ekspert ds. relacji partnerskich i Programu InPost Green City.
źródło: Urząd Gminy Dobra; oprac. MAG
fot. Urząd Gminy Dobra
