Michał Wójcik poprowadził pierwszy w tym roku powiatowy spacer historyczny. Tematem przewodnim wędrówki było życie gospodarcze w gminie Niedźwiedź na przełomie XIX i XX wieku.
Relacja z wydarzenia została opublikowana na stronie internetowej Lokalnej Organizacji Turystycznej Powiatu Limanowskiego.
Spotkanie rozpoczęło się pod pomnikiem Władysława Orkana. Michał Wójcik zwrócił uwagę, że poza literaturą piękną, warto stale sięgać po publicystykę Dumaca z Gorców (w tym „Listy ze wsi”). Omówione zostały okolice rynku – kaplica św. Sebastiana i cmentarz oraz staropolska proweniencja układu urbanistycznego. Prowadzący przypomniał, że utworzona w 1934 r. gmina Niedźwiedź – oprócz Koniny, Niedźwiedzia, Podobina i Poręby Wielkiej – początkowo obejmowała swoimi granicami także Lubomierz i Olszówkę (obie wsie należą obecnie do gminy Mszana Dolna).
Opowieść o życiu gospodarczym gminy Niedźwiedź rozpoczęła się od jarmarków, które odbywały się w okresie międzywojennym co czwartek. Michał Wójcik, na podstawie przeprowadzonej kwerendy źródłowej, przedstawił spacerowiczom kilkudziesięciu zarejestrowanych w Izbie Przemysłowo-Handlowej w Krakowie przedsiębiorców, działających w gminie w okresie międzywojennym.
Najważniejszą gałęzią gospodarczą całego regionu były oczywiście tartaki – szczególnie te należące do rodziny hr. Wodzickich. Region był także obszarem, w którym (korzystając z bogactwa lasów i siły roboczej) inwestowali w czasach Austro-Węgier przemysłowcy z Wiednia. W pobliżu ośrodka zdrowia poruszone zostały sprawy demografii, świadomości higienicznej i położnictwa na początku XX w.
Pod koniec tzw. „alei Jaworowej”, w pobliżu budynku starej Kolonii, poświęcono więcej uwagi założonemu na początku XX w. Towarzystwu Kolonii Wakacyjnych. Zarówno obiekt, jak i instytucja, miały stać się dla okolicy ważnym czynnikiem prorozwojowym – doprowadzono tam wodociągi, a na przełomie lat 20. i 30. wybudowano basen. W 1927 r. odbył się w Kolonii jubileusz pracy twórczej Orkana. Miejsce służyło bowiem poza sezonem wakacyjnym jako nieformalny dom kultury.
Spacer zakończył się w parku dworskim hr. Wodzickich, którego walory turystyczne są niepodważalne: ścieżka sensoryczna, amfiteatr, mała architektura, a przede wszystkim bogate ślady obecności Wodzickich. To tam porozmawialiśmy o zniesieniu pańszczyzny i relacjach chłopi-dwór.
Ostatnim akcentem było przedstawienie postaci Juliana Zapały ps. „Lampart” (1904–1964), urodzonego w Niedźwiedziu (i pochowanego na miejscowym cmentarzu), kapitana artylerii Wojska Polskiego, a następnie współorganizatora ruchu oporu w Gorcach podczas okupacji niemieckiej.
źródło: Michał Wójcik; oprac. MAG
fot. Lokalna Organizacja Turystyczna Powiatu Limanowskiego, Justyna Łabuz/Urząd Gminy Niedźwiedź
