"Spacer po cmentarzu wojennym na Jabłońcu" z Karolem Wojtasem

"Spacer po cmentarzu wojennym na Jabłońcu" z Karolem Wojtasem

W ostatnich dniach minęło 104 lata od wydarzeń jakie rozegrały się na Limanowszczyźnie szerzej znanych jako operacja limanowska – łapanowska lub też bitwa pod Limanową. Walki jakie toczyły się w grudniu 1914 roku na Ziemi Limanowskiej wpisały się na karty podręczników historii ale także pozostawiły trwały ślad w postaci cmentarzy wojennych.

Jednym z ważnych elementów operacji limanowsko – łapanowskiej były walki o wzgórze Jabłoniec. Do historii przeszedł szturm spieszonych huzarów węgierskich pod dowództwem pułkownika Othmara Muhra na rosyjskich żołnierzy który miał miejsce o świcie 11 grudnia 1914 roku. W miejscu najcięższych walk o wzgórze Jabłoniec, tam gdzie zginęli bohaterską śmiercią pułkownik Muhr i jego huzarzy powstała wojenna nekropolia. Jest ona oprócz bazyliki limanowskiej jednym z najbardziej rozpoznawalnych zabytków Ziemi Limanowskiej.    

            Cmentarz wojenny nr 368 na Jabłońcu powstał w obecnym kształcie w latach 1915 – 1918. Pochowano na nim ponad 400 żołnierzy armii austro – węgierskiej, niemieckiej i rosyjskiej, którzy zginęli tu w grudniu 1914 roku w czasie operacji limanowsko – łapanowskiej. Jest to cmentarz reprezentacyjny X okręgu cmentarnego. Zaprojektował go architekt Gustaw Ludwig. Pierwotnie po bitwie limanowskiej większość poległych tu żołnierzy pochowano w prowizorycznych grobach ziemnych. W 1915 roku przystąpiono do budowy reprezentacyjnego cmentarza wojennego. Nekropolia ta składa się on z dwóch części przedzielonych drogą. Po jednej stronie drogi znajduje się otoczony kamiennym murem teren samego cmentarza z nagrobkami oraz z kaplicą mauzoleum po drugiej stronie pierwotnie znajdował się taras widokowy z kamienną kolumną z krzyżem. Po II wojnie światowej na terenie tarasu widokowego pochowano żołnierzy armii czerwonej i partyzantów radzieckich.

            Krzyże nagrobne jak i pomnik pułkownika Othmara Muhra oraz jego huzarów jak i kaplicę mauzoleum zaprojektował Gustaw Ludwig. Część prac przy budowie tego cmentarza wykonywali włoscy kamieniarze którzy byli jeńcami wojennymi. Za murem cmentarza znajduje się kamienny obelisk w miejscu śmierci grafa Leonarda von Thun und Hohenstein.

            Na terenie powiatu limanowskiego znajduje się obecnie 12 cmentarzy wojennych z okresu I Wojny Światowej. Są to cmentarze: nr 357 Kamionka Mała (Orłówka), nr 358 Laskowa, nr 359 Jaworzna (Korab), nr 360 Słupia, nr 361 Krasne – Lasocice, nr 362 Szczyrzyc, nr 363 Mszana Dolna, nr 364 Kasina Wielka nr 365 Tymbark, nr 366 Limanowa (na cmentarzu parafialnym), nr 368 Limanowa – Jabłoniec, nr 369 Stara Wieś – Golców. W przeszłości istniał jeszcze jeden cmentarz nr 367 Mordarka, który znajdował się przy Kaplicy Łask. Wszystkie cmentarze w powiecie limanowskim zaprojektował architekt Gustav Ludwig (1876 – 1952).

            Ziemia Limanowska to także miejsce walk Legionów Polskich pod dowództwem komendanta Józefa Piłsudskiego. Legiony wsławiły się podczas bitwy pod Marcinkowicami ale także kilkanaście dni wcześniej na przełęczy na Chyszówkach gdzie wzięły do niewoli oddział kozaków rosyjskich.

Zobacz również


Fatal error: Uncaught ErrorException: md5_file(/home/klient.dhosting.pl/tv28/tv28.pl/public_html/wp-content/litespeed/css/9fe656f33a01803a6c13d79232792332.css.tmp): failed to open stream: No such file or directory in /home/klient.dhosting.pl/tv28/tv28.pl/public_html/wp-content/plugins/litespeed-cache/src/optimizer.cls.php:140 Stack trace: #0 [internal function]: litespeed_exception_handler(2, 'md5_file(/home/...', '/home/klient.dh...', 140, Array) #1 /home/klient.dhosting.pl/tv28/tv28.pl/public_html/wp-content/plugins/litespeed-cache/src/optimizer.cls.php(140): md5_file('/home/klient.dh...') #2 /home/klient.dhosting.pl/tv28/tv28.pl/public_html/wp-content/plugins/litespeed-cache/src/optimize.cls.php(837): LiteSpeed\Optimizer->serve('https://tv28.pl...', 'css', true, Array) #3 /home/klient.dhosting.pl/tv28/tv28.pl/public_html/wp-content/plugins/litespeed-cache/src/optimize.cls.php(330): LiteSpeed\Optimize->_build_hash_url(Array) #4 /home/klient.dhosting.pl/tv28/tv28.pl/public_html/wp-content/plugins/litespeed-cache/src/opti in /home/klient.dhosting.pl/tv28/tv28.pl/public_html/wp-content/plugins/litespeed-cache/src/optimizer.cls.php on line 140